काठमाडौं । शनिबार दिउँसोदेखि शुरु हुने भारी वर्षाले प्रभावित क्षेत्रमा बाढीपहिरोको उच्च जोखिम हुनसक्ने भन्दै मौसमविद्हरुले जोखिमयुक्त ठाउँहरुमा राजमार्ग बन्द गरिदिनु नै उपयुक्त हुने सुझाव दिएका छन् ।

सामान्य झरीका बेलामा पनि बाढी र पहिरोको जोखिममा रहेका क्षेत्रहरुमा नै भारी वर्षाको सम्भावना देखिएको भन्दै उनीहरुले जनहितका लागि पूर्वतयारी स्वरुप राजमार्ग बन्द नै गर्नु उचित हुने सुझाव दिएका हुन् ।

मौसमविद्हरुका अनुसार, दशैंको दिन (हिजो) देखि नै सामान्य झरी परेको थियो भने विहीबार अपराह्नदेखि काठमाडौं लगायतका ठाउँमा पानी पर्ने सम्भावना छ । भारतको उडिसा नजिकैबाट विकसित भएको प्रणाली बिहार हुँदै शनिबार बिहानदेखि नेपाल भित्रिनेछ, जसले केही ठाउँमा भारी वर्षा गराउने अनुमान छ ।

विज्ञापन

भारतको मौसम विज्ञान विभागले आजदेखि नै बिहार क्षेत्रमा अति भारी वर्षाको जोखिममा रहेको भनी अलर्ट जारी गरेको छ । त्यहाँ विकसित भएको प्रणाली वीरगञ्ज आसपासको क्षेत्र हुँदै शनिबार दिनभरमा नेपाल भित्रिने मौसमविद्हरु बताउँछन् ।

शनिबारदेखि नै वीरगञ्ज आसपासदेखि जनकपुरसम्मको क्षेत्रमा भारी वर्षाको सम्भावना छ भने मधेशभर नै पानी पर्नेछ ।पश्चिममा बुटवल/भैरहवादेखि चितवन, काठमाडौं, मकवानपुर, हेटौंडा हुँदै पानी पार्ने प्रणालीले गोरखा र तनहुँसम्म प्रभावित पार्ने आँकलन छ ।

जोखिमयुक्त राजमार्ग मात्रै होइन, अति भारी वर्षाका बेला काठमाडौं उपत्यकाकै आवतजावत नियन्त्रित हुनुपर्ने विज्ञहरु बताउँछन् । यो प्रणाली काभ्रे, रामेछाप, महोत्तरी लगायतका ठाउँमा शनिबार र आइतबारसम्म सक्रिय हुँदै पूर्वी नेपालबाट बाहिरिने छ । देशभरको मौसममा क्रमिक सुधार हुन सोमबार बिहानसम्म लाग्ने मौसमविद्हरुको आँकलन छ ।

मौसम पूर्वानुमानका विभिन्न मोडेलहरुले फरक–फरक अवस्था देखाए पनि गत वर्ष ११–१२ असोजकै हाराहारीमा पानी पर्ने सम्भावना रहेको मौसमविद् डा. विनोद पोखरेल बताउँछन् । ‘भोलि (शनिबार) अपरान्हदेखि नै राजमार्ग बन्द गरिदिनु उपयुक्त हुन्छ,’ त्रिभुवन विश्वविद्यालयको जल तथा मौसम केन्द्रीय विभागका अध्यापक पोखरेल भन्छन्, ‘चितवन, मकवानपुर, काठमाडौं, काभ्रे जस्ता क्षेत्रमा भारी वर्षा हुने सम्भावना देखिएकाले यात्रुहरुको चाप बढी हुने ती ठाउँका राजमार्ग बन्द गर्नु नै उचित हो ।’

यसपालि भारी वर्षा हुने सम्भावित ठाउँमा काठमाडौं उपत्यका र विशेष गरी दक्षिणी भाग देखिएको छ । त्यस्तो अवस्थामा राजमार्ग सञ्चालन गरेर यात्रुहरुको ज्यान जोखिममा पार्नुभन्दा बन्द गर्नु नै उचित हुने पोखरेलको सुझाव छ ।

काठमाडौं भित्रिने मुख्य नाका नारायणगढ–मुग्लिन–नागढुंगा राजमार्गका विभिन्न ठाउँहरु यसै पनि पहिरोको जोखिममा छन् । त्यसैगरी हेटौंडाबाट काठमाडौं आउने सडक, बनेपा–बर्दिबास राजमार्ग अनि वरपरका जिल्लाबाट राजमार्ग छिर्ने सडकहरुलाई बन्द गर्नु उचित हुने उनीहरु बताउँछन् ।

केही मोडेलहरुले मुग्लिन आसपासको क्षेत्रमा पनि भारी वर्षा हुने सम्भावना देखाएको छ ।

‘काठमाडौं उपत्यकाभित्रको आवत–जावत पनि नियन्त्रित हुनुपर्छ’

विपद व्यवस्थापनको क्षेत्रमा कार्यरत डा. धर्मराज उप्रेती जोखिमयुक्त राजमार्ग मात्रै होइन, अति भारी वर्षाका बेला काठमाडौं उपत्यकाकै आवतजावत नियन्त्रित हुनुपर्ने बताउँछन् । झरी बढ्दै गएमा होचो ठाउँका सडकहरु डुबानमा पर्नसक्ने भन्दै उनले उपत्यकाभित्रै पनि अत्यावश्यक काम नपरी आवतजावत नगर्दा उचित हुने सुझाव दिए ।

त्यसबाहेक हनुमन्ते, बागमती, धोबीखोला, नख्खु र विष्णुमती किनाराका बासिन्दालाई सतर्क बनाउनुपर्ने उनको सुझाव छ । खोला तथा नदी किनारका बस्तीमा डुबान हुनसक्ने र त्यसले गत वर्षजस्तो जनधनको क्षति हुनसक्ने भन्दै उनले कम्तिमा पनि मानिसको ज्यान जोगाउन प्रयास गर्नुपर्ने बताए ।

भारी वर्षाको प्रक्षेपणसँगै बीपी राजमार्ग, काठमाडौं–हेटौंडा जोड्ने कान्तिपथ र हेटौंडा–भैंसे–काठमाडौं सडकमा रातिको समयमा सवारी साधन चलाउन स्थानीय प्रशासनले रोक लगाइसकेका छन् । जिल्ला प्रशासन कार्यालय काठमाडौंले पनि रातको समयमा काठमाडौं आवातजावत नगर्न आग्रह गरेको छ ।

सोमबारदेखि मौसममा क्रमिक सुधार हुने अनुमान

शनिबार दिउँसोदेखि नै भारी वर्षा हुने अनुमान गरिएको काठमाडौं उपत्यकामा आइतबारसम्म पानी पर्ने आँकलन छ । त्यसपछि भारी वर्षा हुने क्रम पूर्वी नेपालतिर सर्ने मौसमविद पोखरेलले बताए ।

आइतबार रातिसम्ममा कोशी प्रदेशमा भारी वर्षा हुनेछ । र, सोमबार बिहानदेखि देशभरको मौसममा क्रमिक सुधार हुने मौसम पूर्वानुमान महाशाखाका मौसमविद् रोजन लामिछानेले बताए ।

पहिरोको जोखिममा रहेका राजमार्गका साथै काभ्रे, दोलखा लगायतका ठाउँका सडक र खोला किनाराका बस्तीहरुमा सतर्कताको सूचना प्रवाह गर्नुपर्ने उनको सुझाव छ । मौसमविद लामिछाने भन्छन्, ‘कम्तिमा पनि दुई दिन सरकारीस्तरदेखि बस्ती र आम मानिसहरु पनि सजग र सतर्क हुनुपर्नेछ ।’ अनलाइनखबरबाट