इटहरी — छोराबुहारी बिहानै काममा निस्किएका थिए । साँझ ५ बजेतिर ५० वर्षीया मिथिला सरदार (परिवर्तित नाम) सिकुवामा बसेर तरकारी केलाउँदै थिइन् । त्यहीबेला आफन्त पर्ने तीन जना महिला आक्रोशित हुँदै आए र एकाएक बोक्सी आरोप लगाउँदै उनीमाथि हातपात गर्न थाले ।

एक्ली वृद्धा के गर्न सक्थिन् र ! कपाल समातेर घिसार्दै घरबाट डेढ किलोमिटर टाढाको मन्दिरसम्म पुर्‍याइयो । उनीलाई डेढ किमिसम्म घिसार्दा पनि गाउँले कसैले प्रतिकार गरेनन् ।

विज्ञापन

मिथिलालाई बोक्सी आरोपमा निर्घात कुटिएको यही साउन १७ गते साँझ पहिलोपटक थिएन । एकल महिला रहेकी उनलाई दशकअघि पनि छिमेकीले बोक्सी आरोपमा यसैगरी कुटपिट गरेका थिए । उनीमाथिको यातनाको खबर प्रहरीसम्म पुग्न दिइएन । गाउँमै मिलापत्र गरियो ।

यसपटक भने उजुरी गर्न परिवारका सदस्यसहित उनी प्रहरी कार्यालय पुगिन् । तर प्रहरीले ३ दिनसम्म उजुरी लिन मानेन । उनी र परिवारले अडान नछाडेपछि चौथो दिन वडाका जनप्रतिनिधि र स्थानीय बासिन्दाको रोहबरमा पीडकले माफी माग्ने सहमतिमा घटना ‘सामसुम’ बनाइयो ।

झाँक्रीले ‘बोक्सी’ किटान गरेपछि उनीमाथि कुटपिट भएको हो । कुटपिटमा संलग्न एक महिलाका श्रीमान् चार महिनादेखि बिरामी छन् । ‘मिथिलाले बोक्सी लगाएपछि उनी बिरामी भएको’ झाँक्रीले बताएपछि छिमेकी कुटपिटमा उत्रिएका थिए । बोक्सी आरोपमा दुर्व्यवहार र कुटपिट भोग्ने महिला मिथिला एक्ली होइनन् । मिठुदेवी शर्मा (नाम परिवर्तन) अर्की पीडित हुन् । २०७६ वैशाख १२ मा इनरुवामा आफन्तको बिहेमा भोज खान तथा गीत गाउन उनलाई निम्तो थियो । साँझ ६ बजेतिर घरबाट निस्केकी उनलाई बोक्सी भन्दै कुटपिट गरियो ।

उनको उजुरीपछि कुटपिटमा संलग्न इनरुवा–१० का ५८ वर्षीय पवन शर्मालाई प्रहरीले पक्राउ गरी मुद्दा चलायो । जिल्ला अदालत सुनसरीले दोषी ठहर गरेपछि उनी ६ महिना जेल परे । अन्धविश्वासका कारण अझै पनि बोक्सी आरोपमा महिलामाथि अमानवीय व्यवहार नरोकिएको मानव अधिकारकर्मी शान्ति गजमेरले बताइन् । तर यस्ता अधिकांश घटनाबारे उजुरी नै हुँदैन । कपितय घटना गाउँघरमै ‘सामसुम’ परिन्छ ।

आफूमाथि बोक्सी आरोप लागेमा ९० दिनभित्र उजुरी दिन सकिने महिला सेलकी सई बिनु बस्नेतले बताइन् । बोक्सीको आरोप (कसुर र सजाय) ऐन २०७२ अनुसार कसुर गर्ने व्यक्तिलाई ६ महिनादेखि ८ वर्षसम्म कैद र पाँच हजारदेखि एक लाख रुपैयाँसम्म जरिवाना हुनेछ । यस्तै बोक्सी आरोपसम्बन्धी कसुरमा सजाय पाइसकेका व्यक्तिले पुनः कसुर दोहोर्‍याएमा जरिवाना र सजाय दोब्बर हुन्छ ।