काठमाडौं, २८ असार । नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीलाई सत्ताबाट हटाइछाड्ने चट्टाने अडान लिएका माधव कुमार नेपाल यो लामो संघर्षमा विजयी भएका छन् । नेकपा छँदै उनले ओलीसँग निरन्तर संघर्ष गरेका थिए ।

प्रचण्ड समेत ओलीसँग मिलेर बढिरहेका थिए । दुई नेताको सहमतिमा नेकपा र सरकार चलिरहेको थियो । नेपाल पाखा लगाइएका थिए । नेपालविरुद्ध ओली केन्द्रित भएका थिए । तर, उनी डगमगाएनन् । ओलीसँग लडिरहे ।

ओलीलाई कुनै हालतमा सत्ताबाट हटाउन नेपाल योजनावद्ध रुपमा सक्रिय भए । नेकपा एमाले र माओवादी केन्द्र ब्युँतिएपछि ओलीलाई हटाउने योजना त्यतिबेला तुहियो । नेपाल अप्ठ्यारोमा परे । तर, उनी फेरि एमालेमा रहेर संघर्ष गर्न थाले ।

आफूपक्षीय सांसदहरुलाई साथमा लिएर नेपाल अघि बढे । ओलीले सत्ताको आँडमा नेपाल पक्षका सांसदहरुलाई धमाधम ताने । हस्तीहरुले नै साथ छाडे । तर, नेपालले अडान छाडेनन् ।

पूर्वप्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपालले बरु राजनीतिबाट सन्यास लिने तर ब्याक नहुने बताएका थिए । उनले शेरबहादुर देउवालाई प्रधानमन्त्री बनाउने प्रस्तावको हस्ताक्षर फिर्ता लिनुलाई राजनीतिक आत्महत्या हुने भन्दै कुनै हालतमा नलिने अडान लिएका थिए । आखिर नेपालले त्यो अडान पूरा गरे । उनकै साथले देउवा प्रधानमन्त्री बने । आफ्ना पक्षका २६ सांसदले देउवालाई प्रधानमन्त्री बनाउने प्रस्तावमा हस्ताक्षर गरे । त्यही हस्ताक्षरले उनलाई अहिले सर्वोच्चको आदेशले प्रधानमन्त्री पदमा पुर्याउने निश्चित भएको छ ।

देउवालाई नेपालले नै बारम्बार प्रधानमन्त्रीको प्रस्ताव गरेका थिए । सुरुमा देउवा तयार भएका थिएनन् । पटक पटकको भेटपछि बल्ल देउवा तयार भएका थिए । प्रचण्डलाई पनि नेपालले आश्वस्त पारे । निरन्तर अप्ठ्यारो झेल्दै अगाडि बढे ।

आफ्ना खेमाका हस्ती नेताहरु भीम रावल, सुरेन्द्र पाण्डे, घनश्याम भुसाल, गोकर्ण बिष्ट, योगेश भट्टराईले एकपछि अर्को गर्दै साथ छाडे । तर, नेपाल अडानबाट पछि हटेनन् । उनले आयाराम गयाराम भन्दै जाने आउने हुने तर आफू पछि नहट्ने स्पष्ट पारेका थिए । आखिर उनको खेमामा त्यस्तै भयो ।

एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीसँग संघर्ष गर्दा माधव नेपालसँग ४० भन्दा बढी सांसद थिए । नेकपा विभाजित भएपछि विस्तारै उनको शक्ति क्षय हुँदै गयो । उनले विश्वास गरेका सांसदहरुले नै साथ छाडे ।

लालबाबु पण्डित, शेरबहादुर तामाङ, कृष्णभक्त पोखरेल हुँदै प्रत्यक्ष निर्वाचित सांसदहरुले साथ छाडे । ओलीविरुद्ध विपक्षी गठबन्धन बन्यो । गठबन्धनले ओलीविरुद्ध अर्को प्रधानमन्त्री बनाउने गृहकार्य थाल्यो । त्यतिबेला उनलाई योगेश भट्टराईले साथ छाडे । २८ सांसद साथमा रहेकामा योगेशसहित गणेश पहाडीले साथ छाडे । उनको साथमा २६ सांसद रहे । तर, नेपाल ओलीसँग सम्झौता गर्नेभन्दा राजनीतिबाट सन्यास लिने भन्दै अडान लिइरहे ।

देउवालाई प्रधानमन्त्री बनाउन राष्ट्रपति कार्यालयमा १४९ सांसदको हस्ताक्षरसहित प्रस्ताव लाँदा २६ सांसद थिए । तर, देउवाको पक्षमा दाबी नपुगेको भन्दै राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले संसद विघटन गरी चुनावको घोषणाको कदमलाई सदर गरिन् । त्यसपछि विपक्षी गठबन्धन अदालत जाने भयो ।

अदालत जाने निर्णयका बेलामा माधव नेपाललाई केही सांसदले साथ छाडे । उनलाई आफ्नै पक्षका नेताहरु व्यवस्थापन गर्न हम्मे पर्यो । पवित्रा खरेल निरौलासहित ३ सांसदले हात भिके ।

नेपालले फेरि आयाराम गयारामको उदाहरण दिए । सर्वोच्च अदालतको २८ असारमा फैसला आउने टुंगो लाग्यो । त्यसपछि ओली सक्रिय भए । उनले नेपालसँग सहमति गर्न खोजे । नेपाल तयार भएनन् । उनी कुनै हालतमा अदालतको आदेश अघि सहमतिमा हस्ताक्षर नगर्ने पक्षमा पुगे ।

विगतमा काँग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा र माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले नेपाल खेमामा ओलीले देखाएको सक्रियताप्रति आशंका गरिरहेका थिए । नेपालले उनीहरुलाई बरु राजनीतिबाट सन्यास लिने तर ब्याक नहुने जवाफ दिएर आश्वस्त पारे ।

एमाले एकताका लागि भन्दै कार्यदल सक्रिय भयो । जसमा नेपाल खेमाका भीम रावल, सुरेन्द्र पाण्डे, गोकर्ण बिष्ट, घनश्याम भुसाल, रघुजी पन्त र भीम आचार्य थिए । कार्यदलले नेपालमाथि सहमतिमा हस्ताक्षर गर्न दबाब दियो । तर, नेपालले चट्टाने अडान लिए । कार्यदलका पन्तबाहेक अरुले हस्ताक्षर गरे । नेपालले त्यसप्रति तिव्र असन्तुष्टि जनाइहाले । अदालतको फैसलाको अघिल्लो राति परेको दबाबबाट पनि नेपाल पछि हटेनन् । उनकै चट्टाने अडानले ओलीलाई सत्ताबाट हटाउने रणनीतिक योजना सफल भयो ।

सर्वशक्तिमान जस्तै बनेका ओलीलाई सत्ताबाट हटाउने लामो संघर्षमा माधव नेपाल म्यान अफ द म्याच भए । उनकै अडान र भूमिकाले ओली सत्ताबाट हटाउने अवस्था बन्यो ।