बैशाख २२, २०७६

विश्व खेलकूदका बलिया राष्ट्रको पृष्ठभूमिलाई हेर्ने हो भने प्रतिभावान खेलाडी उत्पादनका लागि नियमित रुपमा राष्ट्रियस्तरका प्रतियोगिता आयोजना गरिन्छ । खेलकूदका प्रतिभाहरु सुगम ठाउंमा मात्र नभई, देशको विकट ठाउंमा पनि लुकेर रहेका हुन्छन् भन्ने मान्यतालाई आधार बनाएर नियमित रुपमा यस्तो प्रतियोगिता गर्ने गरिन्छ । यो कुनै पनि देशको खेलकूद विकासको लागि अपरिहार्य पनि हो । जसका लागि भौतिक, प्राविधिक र प्राकृतिक अनुकूलतालाई मध्यनजर गरी वार्षिक क्यालेन्डर नै तयार पारेर आयोजनाको मिति तोकिन्छ र गृहकार्य पनि सोही अनुरुप नै गरिन्छ ।

तर नेपालको सन्दर्भमा भने यो अलि पृथक बनेको छ । विदेशमा खेल्नका लागि तयारी होस् वा राष्ट्रिय अथवा अन्तर्राष्ट्रिय खेलकूद आयोजना गर्ने विषय नै किन नहोस्, तयारीको गति कछुवाको चालमा हुने गर्छ । अनि सधैंजसो यसले त्रुटि निम्त्याउने गर्दछ । पर्याप्त अभ्यासबिना बिदेशमा खेल्न जाने त समान्य नै बनिसकेको छ । अनि बिना पूर्व तयारी प्रतियोगीता आयोजनाको स्थान र मिति तोक्ने प्रचलनबाट पनि अहिले कोही अनभिज्ञ छैनन् । जसको नतिजा बिभिन्न बहानामा प्रतियोगीता सार्न बाध्य हुन्छ ।

विज्ञापन

यो नियति फेशन जस्तै बनिसकेको छ । विगतलाई केलाउने हो भने यसको प्रमुख कारण भौतिक पूर्वाधार अभावलाई नै मान्न सकिन्छ । ‘जब राति तब बुढी ताती‘ भने झंै जब आयोजनाको मिति नजिकिन्छ अनि हतार हतारमा पूर्वाधार निर्माणमा विशेष जोड दिइन्छ । अनि यसको परिणाम तोकिएको समयबाट मिति सार्नुपर्ने अवस्था सिर्जना हुन्छ । अनि जति बेला पूर्वाधार तयार गरेर पुनः नयां मिति तोकिन्छ, त्यतिबेला प्राकृतिक पक्षलाई नजरअन्दाज गरिन्छ । वर्षा र ग्रीष्म ऋतु खेलका लागि उपयुक्त मानिन्दैन । तर मंसिरबाट बैशाख सरेको आठौं राष्ट्रिय खेलकूद यसको जल्दोबल्दो उदाहरण बनेको छ ।

पछिल्ला तीन दशकलाई फर्केर हेर्ने हो भने यसरी मिति सर्ने संस्कारले निरन्तरता पाएको नेपाली खेलकूदमा जग जाहेर छ । आसन्न आठौं राष्ट्रिय खेलकूद प्रतियोगिता पनि यसबाट अछूटो रहन सकेन । खेल पदाधिकारीहरुको बिभिन्न दावीलाई गलत ठह¥याउँदै आठौं राष्ट्रिय खेलकूद प्रतियोगिताको मिति पटक–पटक सरेको छ ।

यसअघि मंसिरमा हुने भनिएको प्रतियोगिता माघमा सारिएको थियो । तर माघबाट चैत्रको अन्तिम साता गर्ने ठोकुवा गरिएपनि अहिले २०७६ बैशाखको पहिलो साता गर्ने टुंगो लागेको छ । राष्ट्रिय खेलकूद प्रतियोगिताको विगतलाई हेर्दा पनि निर्धारित समयमै आयोजना नहुनु पुरानै रोगको निरन्तरता भन्दा फरक नपर्ला ।